Βιβλία που άρεσαν (και) στη μαμά μου

Μπορεί να μην είμαι μαμά, όμως ξέρω κάποια πράγματα για το πώς είναι να αισθάνεσαι σαν μητέρα, όπως ξέρω πώς είναι να αισθάνεσαι σαν βαρόνη του 16ου αιώνα ή σαν γιαπωνέζα γκέισα, γιατί ευτυχώς υπάρχουν μερικά καταπληκτικά βιβλία επί του θέματος. Επίσης, έχω αρχίσει να μαθαίνω (περίπου) πώς υπάρχει μια ειδική κατηγοριά βιβλίων που συγκινεί ιδιαιτέρως τις μαμάδες. Ή τουλάχιστον, την δικιά μου μαμά, φανατική αναγνώστρια μυθιστορημάτων.

“Οι γονείς δεν αγαπιούνται από τους γονείς επειδή είναι παιδιά τους”, λέει ο αγαπημένος μου Μάρκες στον “Έρωτα στα Χρόνια της Χολέρας” του (εκδόσεις Λιβάνη), “αλλά μέσα από τη φιλία κατά τη διάρκεια του μεγαλώματος.” Η δικιά μας φιλία με την μητέρα μου εδραιώθηκε όταν μου αγόρασε, στα οχτώ, το πρώτο μου μυθιστόρημα, ένα φοβερά στενάχωρο βιβλίο με νόθα παιδιά και ημιάγριους δραπέτες στα βουνά, που λεγόταν “Το οροπέδιο του μπλε φεγγαριού” και που ίσως εξηγεί γιατί αργότερα έγινα ένα υπερβολικά σοβαρό δεκαπεντάχρονο με τάσεις προς τον μελοδραματισμό. Της οφείλω όλα τα βιβλία που ακολούθησαν μετά απ’ αυτό, καθώς επίσης και εκείνο το βιβλίο που, στα 14, μου άλλαξε τη ζωή. Μεγαλώνοντας, άρχισα εγώ πια να της δανείζω βιβλία, και τα παρακάτω ίσως ήταν ο τρόπος μου να της πω κάτι για τις μαμάδες, τα παιδιά ή την αγάπη. Τα προτείνω λοιπόν τώρα και σε σας, τις mom fatale!

Το καλύτερο ελληνικό βιβλίο που διάβασα πέρσι λεγόταν “Πολύ χιόνι μπροστά στο σπίτι”, της Νίκης Αναστασέα (εκδόσεις Πόλις).  Το θέμα του βαρύ: μια μητέρα συμπαραστέκεται στην κόρη της που βρίσκεται στη φυλακή και προσπαθεί να την πείσει να καταθέσει εναντίον του αγαπημένου της. Μέσα όμως από τις σελίδες του, η Αναστασέα λέει με έναν τρόπο καθόλου μελό ή ψεύτικο, σχεδόν τα πάντα για την κληρονομικότητα, τις σιωπηλές σχέσεις, την γονική αγάπη και τις θυσίες μιας ζωής. Το βιβλίο αυτό κέρδισε επάξια πέρσι το Κρατικό βραβείο μυθιστορήματος. Επίσης, ακόμα πιο βασικό, έκανε τη μαμά μου να κλάψει από συγκίνηση.

Το επικό “Χήρα για έναν Χρόνο” του Τζον Έρβινγκ (εκδόσεις Μελάνι) είναι η ιστορία της Ρουθ Κόουλ, που την γνωρίζουμε μωρό, και έπειτα, στο τέλος του βιβλίου, μητέρα και την ίδια. Είναι ένα χορταστικό, διασκεδαστικό μυθιστόρημα για το τι σημαίνει να είσαι παιδί και τι σημαίνει να είσαι μητέρα και πώς αυτά τα δύο συνδέονται.

Οι “Διορθώσεις” του Τζόναθαν Φράνζεν (εκδόσεις Ωκεανίδα) μιλάνε κυρίως για μεγάλα παιδιά, αλλά συνδέονται άμεσα με την παιδική ηλικία. Οι Διορθώσεις είναι κομμένες στα τρία- μοιράζονται στις διηγήσεις τριών αδερφών: ο μεγαλύτερος δικαιολογεί τη μητέρα του και κατηγορεί τον πατέρα του για τα περισσότερα στραβά της οικογένειάς τους, η μεσαία δικαιολογεί τον πατέρα και δαιμονοποιεί την μητέρα, ενώ ο μικρότερος αντιπαθεί και τους δύο- και οι τρεις προσπαθούν να ζήσουν μια ζωή καλύτερη από αυτήν των γονιών τους, να “διορθώσουν” αυτά που θεωρούσαν ως κακώς κείμενα των δικών τους ζωών.

Και για το τέλος, δύο εξαιρετικά διηγήματα: ο Έρικ Εμάνουελ Σμιτ έχει γράψει το “Ωραιότερο Βιβλίο του Κόσμου” (εκδόσεις opera). Η συλλογή είναι γενικών εξαιρετική, αλλά αξίζει ιδιαιτέρως για το ομότιτλο διήγημά της, το τελευταίο της συλλογής, όπου μία ομάδα γυναικών, φυλακισμένων στην Σιβηρία, προσπαθεί, μετά κόπων και βασάνων, να αφήσει μια κληρονομιά στις κόρες της. Η κινέζα Γιγέν Λι, πάλι, περιγράφει σπαρακτικά στο “Χίλια χρόνια καλές προσευχές” της, (εκδόσεις Καστανιώτη) μια σχέση ενός πατέρα με την ενήλικη κόρη του, που περνάει ένα διαζυγίο. Αυτό το τελευταίο είναι από τα ωραιότερα διηγήματα που έχω διαβάσει ποτέ.

Αυτά γι’ αυτήν την εβδομάδα!

Αν έχετε διαβάσει κάποιο από τα παραπάνω ή έχετε σκοπό να τα διαβάσετε, περιμένω πάντα κριτικές και σχόλια!