Γιατί τρώμε τα νύχια μας;
“Μην τρως τα νύχια σου!”, είναι η αντίδραση πολλών ανθρώπων ειδικά απέναντι σε ένα παιδί, όταν εκείνο τρώει τα νύχια του. Η αντίδραση μαρτυρά ότι η πλειοψηφία αντιμετωπίζει την ονυχοφαγία ως µια κακιά συνήθεια, ενώ στην πραγματικότητα τα πράγματα είναι πιο σοβαρά.
Τι είναι;
Η ονυχοφαγία είναι η πιο ήπια μορφή ακρωτηριασμού του εαυτού μας, και αποτελεί σύμπτωμα μιας υποβόσκουσας αγχώδους συναισθηματικής διαταραχής. Συχνά εμφανίζεται στην παιδική ηλικία κι αν κοιτάξουμε προσεκτικά, ενδεχομένως να μην είναι η μόνη ένδειξη ότι το άτομο έχει υπερένταση και αδυναμία έκφρασης, αλλά να υπάρχουν κι άλλες ανάλογες εκφάνσεις.
Που οφείλεται
Οι βαθύτερες αιτίες της ονυχοφαγίας µπορεί να εντοπίζονται σε οτιδήποτε προκαλεί έντονο άγχος και απαντάται εξίσου σε μικρούς και μεγάλους. Στα παιδιά, μέχρι την προεφηβεία, συχνά οφείλεται στο γεγονός ότι δεν µπορούν ή φοβούνται να εκφράσουν την ανησυχία τους µε λόγια, τρώγοντας τα νύχια τους για εκτόνωση, ή ως μια μορφή έκφρασης (αρνητικών συναισθημάτων).
Η συνέχεια
Αν και στους περισσότερους, η ονυχοφαγία παρουσιάζεται μετά τα 3-4 και παύει μέχρι τα 30, πάρχουν περιστατικά που η ονυχοφαγία γίνεται το … ‘σήμα κατατεθέν’ ενός ενήλικα. Ουσιαστικά, το πως θα εξελιχθεί έχει να κάνει με το πόσο θα κινητοποιηθεί το κάθε άτομο ή το περιβάλλον του, αν μιλάμε για παιδί, να αντιληφθεί το πρόβλημα και να βρεί λύση. Σίγουρα η λύση είναι πορεία κι όχι μέτρο που μπορεί να εφαρμοστεί στιγμιαία.
Αντιμετώπιση
Το γεγονός ότι η γενική ιατρική, η ψυχιατρική και η οδοντιατρική έχουν αναγνωρίσει το φαινόμενο χωρίς, ωστόσο, να μπορούν να κάνουν κάτι για να το αποτρέψουν, λέει πολλά και κυρίως ότι η ονυχοφαγία πρέπει να αντιμετωπιστεί για αυτό που είναι: μια διαταραχή με βαθύτερα αίτια.
Τι ξέρουμε στα σίγουρα:
1. Η κοροιδία ή ή τιμωρία δε λειτουργούν θεραπευτικά, αλλά, αντίθετα, ενισχύουν το φαινόμενο. Χρειάζεται επιμόρφωση, κατανόηση, υπομονή και συνέπεια.
2. Γονείς, αδέρφια, οικογένειες μπορεί να αισθάνονται εκτεθιμένοι με την ονυχοφαγική πρακτική κάποιου. Τα συναισθήματά τους πρέπει να τα αναγνωρίσουν και να τα χειριστούν. Η ντροπή είναι συνηθισμένη αντίδραση και υποχωρεί όταν οι ενδιαφερόμενοι επιμορφώνονται για την πάθηση και τους τρόπους θεραπείας τους.
3. Τα ‘πικρά’ βερνίκια νυχιών, η τοποθέτηση ψεύτικων νυχιών ή επιδέσμων δεν αποτρέπουν την ονυχοφαγία. Ο κάθε άνθρωπος που τρώει τα νύχια του έχει τους λόγους του που το κάνει κι αυτοί οι λόγοι πρέπει να διερευνηθούν ψυχολογικά/ψυχιατρικά. Ωστόσο, βοηθάει η περιποίηση. Το τακτικό μανικιούρ και λιμάρισμα μπορεί να μας βοηθήσουν να ‘νοιαστούμε’ για την … πληγείσα περιοχή και να σταματήσουμε τις επιθέσεις! Ωστόσο, δεν αποκλειεται σε αυτή την περίπτωση, να υποκαταστήσουμε την ονυχοφαγία με κάποια άλλη ανάλογη κίνηση, όπως το δάγκωμα των χειλιών, το τράβηγμα των μαλλιών κ.οκ.
4. Η διαδικασία ψυχολογικής διερεύνησης της ονυχοφαγίας δε γίνεται στιγμιαία αλλά είναι μια πορεία, συνχά χρονοβόρα. Αξίζει, όμως, όπως η κάθε επένδυση στον εαυτό μας και στην καλή του υγεία.
5. Ο λόγος που το φαινόμενο χρειάζεται χειρισμό δεν είναι ότι είναι αντιαισθητικό να βλέπουμε κάποιον να τρώει τα νύχια του, όσο ότι είναι επικίνδυνο, μιας και οι ρήξεις στο δέρμα αποτελούν κερκόπορτα για λοιμώξεις στο εσωτερικό του στοματος, στα χείλη και γενικά στο δέρμα.
Μην ενοχοποιείται τα παιδιά, μα ούτε και τους μεγάλους- παρά προσπαθήστε – μόνοι ή με τη βοήθεια των ειδικών- παρατηρήστε και βρείτε τι είναι αυτό που ενοχλεί, που καταπιέζει, που δεν μπορεί να εκφραστει και ανοίξτε τη συζήτηση (Θα χρειαστεί συζήτηση, αν ας πούμε, το παιδί καταπιέζεται από το σχολείο, μιας και το σχολείο είναι υποχρεωτικό ή ο ενήλικος ασφυκτυά στον εργασιακό του χώρο!).
Με σωστή πληροφόρηση, βοήθεια, υπομονή και συνέπεια, όλοι οι αρμόδιοι επιστήμονες διαβεβαιώνουν πως η λύση είναι εφικτή.