Όταν συναντιούνται δυο γονείς μικρών παιδιών για πρώτη φορά, η στιχομυθία συνήθως είναι:
“Έχετε παιδάκι; Αγόρι ή κορίτσι; Πόσο είναι; Κοιμάται;”
Είναι απολύτως λογικό και αναμενόμενο να τους απασχολεί ο ύπνος των παιδιών τους, γιατί αγγίζει πολλές πτυχές της ζωής τους. Ανάλογα με το αν έχουν κοιμηθεί ή όχι την προηγούμενη νύχτα επαρκώς, επηρεάζεται το πώς νιώθουν μέσα στη μέρα για το μωρό τους, για τον σύντροφό τους και επιδρά στη λειτουργικότητά τους
Πολλοί πριν αποκτήσουν παιδιά έχουν μια χαριτωμένη εικόνα για την ώρα του ύπνου στο μυαλό τους. Όταν αποκτούν το παιδί και περνούν ώρες σε ένα σκοτεινό δωμάτιο προσπαθώντας να βάλουν για ύπνο ένα μωρό που κλαίει, δεν μοιάζει καθόλου χαριτωμένο πια. Οι προσδοκίες ποικίλουν, άλλοι νομίζουν ότι ένα βρέφος 6 εβδομάδων, θα έπρεπε να κοιμάται 12 ώρες σερί την νύχτα, πράγμα αδιανόητο, αφου πρέπει να φάει, και άλλοι πιστεύουν ότι στους 12 μήνες είναι μια χαρά να ξυπνάει το παιδί για φαγητό δυο φορές μέσα στην νύχτα, ενώ δεν χρειάζεται στην πραγματικότητα μεταμεσονύκτια γεύματα.
Τα νεογέννητα κοιμούνται αρκετά, αλλά δεν χρειάζονται όλα τις ίδιες ώρες ύπνου. Το εύρος κυμαίνεται φυσιολογικά στις 10 με 18 ώρες την ημέρα. Επίσης πρέπει να ξέρουμε ότι για αυτά δεν υπάρχει μέρα και νύχτα. Μέχρι και την δέκατη εβδομάδα δεν έχει κανένα νόημα να προσπαθήσουμε να τους βάλουμε πρόγραμμα ύπνου. Σε ηλικία 3-4 μηνών κοιμούνται 8-10-12 ώρες και παίρνουν περίπου 3-5 υπνάκους την ημέρα. Μέχρι την ηλικία του ενός έτους κοιμούνται 10-12 ώρες και οι υπνάκοι μειώνονται στους δυο. Στους 18 μήνες σταματούν συνήθως τον πρωινό υπνάκο και παραμένει ο μεταγευματικός ύπνος το μεσημέρι.
Αρκετά νωρίς, τις πρώτες εβδομάδες, καλό είναι να αρχίζει να εδραιώνεται μια ρουτίνα ύπνου. Δηλαδή πλύσιμο-άλλαγμα, χαμηλώνουμε τα φώτα, τραγουδάμε ένα νανούρισμα. Η επανάληψη εδραιώνει την ρουτίνα και βοηθάει το παιδί να αφήνεται να κοιμηθεί. Μετά τους τρείς μήνες, καλό είναι να απομονώνεται το τάισμα από τον ύπνο, δηλαδή θέλουμε τάισμα-μπάνιο-άλλαγμα-νανούρισμα-κρεββατάκι. Είναι το πρώτο βήμα για να μάθουν τα μωρά , να αφήνονται να κοιμηθούν. Το να ξυπνούν τα παιδιά 2 με 6 φορές κάθε βράδυ είναι φυσιολογικό και σε μας συμβαίνει, το ζήτημα είναι ότι μας ξαναπαίρνει ο ύπνος και δεν το θυμόμαστε. Το πρόβλημα δηλαδή δεν είναι γιατί ξυπνάει το παιδάκι, αλλά το γιατί δεν αφήνεται να ξανακοιμηθεί.
Αν μάθει δηλαδή το μωρό στη ρουτίνα του ύπνου ότι ταίζομαι για να κοιμηθώ, με κουνάνε, με πάνε βόλτα με το αμάξι, με βάζουν στο καρότσι και όλα όσα κάνουν οι γονείς μέσα στην απελπισία τους για να βάλουν το παιδί για ύπνο, δεν θα τα θέλει μόνο στις 20:00 το βράδυ, αλλά και στις δυο και στις τρεις τα ξημερώματα.
Δεν είναι δόκιμες οι τεχνικές του τύπου: αφήνω το μωρό να πλαντάξει στο κλάμα, μόνο του στο δωμάτιο και το νανουρίζει η ψυχική εξουθένωση. Πηγαίνουμε στο μωρό όταν κλαίει, ελέγχουμε τα βασικά: θερμοκρασία-πάνα-πείνα και σαφώς το καθησυχάζουμε με λόγια και σωματική επαφή.
Κάθε οικογένεια εδραιώνει μια ρουτίνα ύπνου για τα παιδιά της. Το ζήτημα είναι να μην αφήνεται να γίνει εξουθενωτική για τους γονείς και οι αλλαγές να γίνονται με σύνεση, φροντίδα και πάντα με γνώμονα την ασφάλεια, σωματική και ψυχική του παιδιού.
