Στο προηγούμενο άρθρο μιλήσαμε για την εσωτερική ανατομία του αναπαραγωγικού μας συστήματος και σήμερα παίρνοντας μια βαθιά εισπνοή επέλεξα να αγγίξω το φλέγον θέμα των ορμονών και του ρόλου τους στον κύκλο μας. Νομίζω πως αν δεν φτάσω στο τέλος του δε θα καταφέρω να εκπνεύσω!!
Ο χορός των ορμονών είναι από τους πιο σύνθετους και ασύλληπτους καθότι η άρτια εκτέλεση του ρυθμίζει μια ιδιαίτερα ευαίσθητη και καθοριστική ισορροπία για την ψυχοσωματική υγεία μιας γυναίκας. Είναι μια στενή συνεργασία μεταξύ του εγκεφάλου, των ωοθηκών και της μήτρας.
Στο βάθος της βάσης του εγκεφάλου μας υπάρχει ο Υποθάλαμος ο οποίος ενεργεί ως κέντρο συλλογής πληροφοριών για την εσωτερική κατάσταση του σώματος και τις χρησιμοποιεί για να ρυθμίσει την έκκριση των ορμονών που παράγονται από την Υπόφυση. Στην περίπτωση μας θα ερευνήσουμε το ρόλο του στην αμφίδρομη επικονωνία με τις ωοθήκες και την μήτρα. Το τμήμα αυτό του εγκεφάλου ελέγχει την νευροϋπόφυση και την πρόσθια υπόφυση, έναν αδένα με τον οποίο συνδέεται μέσω του μίσχου. Από την πρόσθια υπόφυση εκκρίνεται μια ποικιλία ορμονών όπως η φλοιοτρόπος ορμόνη(ACTH), η ωχρινοτροπίνη ορμόνη(LH),η ωοθηλακιοτρόπος ορμόνη(FSH),η θυρεοειδοτρόπος(TSH), η αυξητική ορμόνη(GH)και η προλακτίνη(PRL).Αυτές οι ορμόνες απελευθερώνονται στην κυκλοφορία του αίματος. Σήμερα ερευνούμε μόνο όσες παίζουν ρόλο στον κύκλο μας, όμως.
Ο υποθάλαμος ελέγχει τα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης στο αίμα και αν λάβει το μήνυμα πως τα επίπεδα είναι χαμηλά τότε κινητοποιείται για να εκκρίνει τη γοναδοτροπίνη (GnRH ) η οποία με τη σειρά της εμψυχώνει την υπόφυση για να εκκρίνει την FSH και LH. Η ωοθηλακιοτροπίνη όπως δηλώνει και το όνομα της ενεργοποιεί την ανάπτυξη του ωοθηλακίου το οποίο περνά από την αρχέγονη φάση του στα επόμενα στάδια ωρίμανσης τα οποία χρειάζονται ένα ακόμα άρθρο για να εξηγηθούν! Στο παιχνίδι μπαίνει και η ωχρινοτρόπος ορμόνη η οποία ενεργοποιεί τα κύτταρα της θήκης που περιβάλλουν το ωάριο και έτσι εκείνα με τη σειρά τους παράγουν οιστρογόνα και ανασταλτίνη.
Τα επίπεδα παραγωγής οιστρογόνων αυξάνονται καθώς το ωάριο φτάνει στην ωρίμανση και αυτό πυροδοτεί την υπόφυση να παράγει ένα τελευταίο παλιρροϊκό κύμα LH ακριβώς στα μισά του κύκλου που ξεκινά την ωορρηξία. Μετά την ωορρηξία το απελευθερωμένο ωάριο μεταμορφώνεται σε ωχρό σωμάτιο και συνεχίζει την ανάπτυξη του υπό την επιρροή της LH συνεχίζοντας την έκκριση οιστρογόνων και προγεστερόνης. Αυτές οι δύο ορμόνες είναι υπεύθυνες για την ανάπτυξη της λειτουργικής στοιβάδας του ενδομητρίου,του εσωτερικού της μήτρας. Το ενδομήτριο “παχαίνει” και παρέχει ένα πλούσιο διατροφικό περιβάλλον με έντονη αιμάτωση δημιουργώντας έτσι ένα γόνιμο χώρο για την εμφύτευση του πιθανού γονιμοποιημένου ωαρίου.
Για άλλη μια φορά ο υποθάλαμος ελέγχει τα επίπεδα οιστρογόνων και προγεστερόνης τα οποία πέφτουν σημαντικά εαν το ωχρό σωμάτιο δεν έχει γονιμοποιηθεί και μέσω της υπόφυσης δίνεται η εντολή τερματισμού της παραγωγής FSH και LH. Η ανασταλτίνη μια ακόμα ορμόνη επίσης βοηθά στη καταστολή των παραπάνω ορμονών. Με την απουσία της FSH και LH, το ωχρό σωμάτιο φθείρεται. Η παραγωγή οιστρογόνων και προγεστερόνης τερματίζεται. Χωρίς αυτές η ανάπτυξη του ενδομητρίου παύει να υποστηρίζεται και αρχίζει η αποσύνθεση και η απόρριψη του κατά τη διάρκεια της εμμηνορυσίας .
Στην περίπτωση βέβαια που το γονιμοποιημένο έμβρυο καταφέρει να εμφυτευτεί στη γόνιμη γη του ενδομητρίου,το ίδιο παράγει την ανθρώπινη χοριακή γοναδοτροπίνη (hCG) για να διατηρήσει το ωχρό σωμάτιο μέχρι να δημιουργήσει τον πλακούντα. Αυτή είναι η ορμόνη που ανιχνεύουν τα τεστ εγκυμοσύνης και μας βεβαιώνουν για την σύλληψη και την κύηση! Το ωχρό σωμάτιο συνεχίζει την παραγωγή οιστρογόνων και προγεστερόνης διατηρώντας το ενδομήτριο.
Οι χημικοί αυτοί αγγελιοφόροι μεταφέρουν συνεχώς πληροφορίες και οδηγίες μεταξύ των κυττάρων προκειμένου να πραγματοποιούνται αρμονικά οι λειτουργίες του οργανισμού μας. Οποιαδήποτε δυσαρμονία μπορεί να επιφέρει αλυσιδωτές επιπτώσεις καθότι το σώμα μας λειτουργεί ολιστικά. Είναι ασύλληπτη η αλληλεξάρτηση και αλληλοσυμπλήρωση των συστημάτων που συμβαίνει κάθε στιγμή μέσα μας και αδύνατο να περιγραφεί σε λίγες παραγράφους. Θέλω όμως να αναφέρω συμπυκνωμένα τις βασικές δράσεις δύο ορμονών οι οποίες κάνουν τόσα πολλά για εμάς για να μην τις αναγνωρίζουμε!! Τι κάνουν λοιπόν τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη ;
Τα Οιστρογόνα ή Οιστραδιόλη(cool Hormone)
είναι υπεύθυνα για τα θηλυκά δευτερογενή χαρακτηριστικά
στην εφηβεία συμβάλλουν στην αύξηση του σώματος, επιφέρουν σύγκλιση των επιφύσεων των οστών & παύση της κατά μήκος αύξησης τους
αυξάνουν το πάχος του δέρματος
επηρεάζουν τον ψυχισμό
ευθύνονται για την κατακράτηση νατρίου & ύδατος
αυξάνουν την κίνηση των κροσσωτών κυττάρων στις σάλπιγγες και διευκολύνουν την καθόδο του ωαρίου στη μήτρα
υπερπλάθουν το ενδομήτριο κατά την παραγωγική φάση, αυξάνουν τις εκκρίσεις των τραχηλικών αδένων και την παραγωγή γονιμοποιητικής βλέννας
υπερπλάθουν το επιθήλιο του κόλπου
αναπτύσουν τους γαλακτοφόρους πόρους, αυξάνουν τη χρωστική στη θηλέα άλω του μαστού
Η προγεστερόνη ενεργεί με τους παρακάτω τρόπους:
προπαρασκευάζει το ενδομήτριο για την εμφύτευση
ελαττώνει την ευαισθησία του μυομητρίου στην επενέργεια της ωκυτοκίνης
αυξάνει την αποβολή νατρίου
αυξάνει τη βασική θερμοκρασία του σώματος (0,5οC) κατά την εκκριτική φάση του κύκλου (hot hormone)
αυξάνει την περιεκτικότητα των κυττάρων σε γλυκογόνο μέσα στους ωαγωγούς
βοηθά στην ανάπτυξη των αδένων του ενδομητρίου,υπερπλάθουν τις μυϊκές ίνες, εμπλουτίζουν τα αδενικά κύτταρα με γλυκογόνο και το ενδομήτριο εμφανίζεται ως οιδηματώδες
αυξάνει τη μήτρα σε μέγεθος
ενεργεί προκαλώντας σύσπαση του στομίου του τραχήλου,μειώνει τη μη γονιμοποιητική βλέννα
υπερπλάθει το επιθηλίο του κόλπου και αυξάνει την ιξώδη βλέννα
Υποκλίνομαι λοιπόν σε αυτήν την αλχημεία και σας επισυνάπτω ένα βίντεο στην αγγλική που παρουσιάζει όλα αυτά που σας περιέγραψα- παραστατικά μέσα από εικόνες. Μακάρι να σας διαφώτισα πάνω στο θέμα και να σας έδωσα μια εικόνα αυτού του ορμονικού τσάμικου που μας χορεύει στο ταψί καθόλη τη διάρκεια της ζωής μας!
Καλή μας εβδομάδα !!!!!