«Eκεί αρχίζει η ιστορία, μέσα στο σώμα σου, και τα πάντα θα τελειώσουν επίσης μέσα στο σώμα σου».
Έτσι αρχίζουν οι ιστορίες, με το να σου ψιθυρίζει κάποιος στο αυτί για λογοτεχνικούς έρωτες λίγο μετά την αλλαγή του χρόνου. Μέχρι εκείνη την στιγμή δεν είχες διαβάσει ξανά Paul Auster. Τον είχες ακουστά, αλλά δεν τον είχες καν ξεφυλλίσει. Ίσως επειδή το τελευταίο διάστημα ακουγόταν πολύ και φοβήθηκες το εμπορικό κομμάτι της ιστορίας.
Αλλά τα όμορφα πρέπει να μοιράζονται και να δοκιμάζονται.
Αυτό λέει και ο συγγραφέας μας με το «Ημερολόγιο του Χειμώνα». Στις 3 Ιανουαρίου του 2011, έναν μήνα πριν από τα εξηκοστά τέταρτα γενέθλιά του, ο Paul Auster γράφει μια πρώτη καταχώριση, μια ανορθόδοξη, καλειδοσκοπική ανασκόπηση στη ζωή του μέσα από την ιστορία του ίδιου του σώματός του. Ξεκινώντας από την παιδική του ηλικία και φτάνοντας ως το κατώφλι των γηρατειών, ο Auster μάς ταξιδεύει σε μια διαδρομή σωματικών αισθήσεων, ηδονών και πόνων. Ενδιάμεσοι σταθμοί: το ξύπνημα της σεξουαλικής επιθυμίας στην εφηβεία, ο ολοένα και βαθύτερος δεσμός με τη γυναίκα του, σκέψεις για τον ύπνο και το φαγητό, καθώς και η «φλογερή στιγμή της φώτισης» το 1978 που σηματοδότησε το ξεκίνημα της ζωής του ως συγγραφέα.
«Θαρρείς ότι αυτό δεν θα σου συμβεί ποτέ, ότι δεν μπορεί να συμβεί σ’ εσένα, ότι είσαι το μοναδικό άτομο στον κόσμο στο οποίο τίποτε από αυτά τα πράγματα δεν θα συμβεί ποτέ. Κι έπειτα, το ένα μετά το άλλο, αρχίζουν να σου συμβαίνουν τα πάντα, κατά τον ίδιο τρόπο που συμβαίνουν σε οποιονδήποτε άλλον.»
Μπροστά στον χειμώνα της ζωής του, ένας από τους σπουδαιότερους συγγραφείς παγκοσμίως καταγράφει το πέρασμα του χρόνου στο σώμα, τον νου και τη δημιουργικότητά του. Γραμμένο με βαθιά αγάπη και τη γνωστή κομψότητα του Paul Auster, το Ημερολόγιο του χειμώνα είναι ένα βαθιά συγκινητικό κείμενο για τα γηρατειά, μα και για την ίδια τη ζωή.
«Είναι αναμφισβήτητο ότι δεν είσαι πια νέος. Σε έναν μήνα από σήμερα θα γίνεις εξήντα τέσσερα και, μολονότι αυτό δεν σημαίνει ότι θα είσαι υπερβολικά γέρος, ότι δεν είναι αυτό που κάποιος θα θεωρούσε βαθιά γεράματα, δεν μπορείς να πάψεις να σκέφτεσαι όλους τους άλλους που δεν κατάφεραν να φτάσουν τόσο μακριά όσο εσύ. Αυτό είναι ένα από τα πράγματα που δεν θα μπορούσαν ποτέ να συμβούν, και όμως συνέβησαν».
Διαβάστε μέσα στην καρδιά του χειμώνα, στην αρχή της νέας χρονιάς, πως γεννιέται ο έρωτας
«Έτσι έμεινες μαζί της σχεδόν άλλη μια ώρα, χαρούμενα τυλιγμένος μέσα στα χέρια της, καθώς το κεφάλι σου ακουμπούσε στον ώμο της, κουβεντιάζοντας πράγματα που είχαν από καιρό χαθεί από το νου σου»
και πως παραμένει ζωντανός
«Κάπου αλλού ψιθυρίζω και γω στ αυτιά σου, μηνύματα, μηνύματα από μένα για σένα, για το πίσω μέρος των γονάτων σου, και το εσωτερικό των αγκώνων σου και το λακκάκι σου στο πάνω χείλος σου, από μένα για σένα..»
Μιλάει για την γυναίκα της ζωής του με τόσο όμορφα, βιωμένα με κόπο και προσπάθεια ζωής λόγια “Μέχρι τότε μισοπάλαβες κοπέλες, γοητευτικές και ταυτόχρονα αυτοκαταστροφικές, σε αναστάτωναν βαθιά αλλά εσύ δεν καταλάβαινες σχεδόν τίποτε γι αυτές. Εσύ τις επινοούσες…Τώρα…δεν κοιτούσες ένα απομακρυσμένο αντικείμενο θηλυκού μεγαλείου, είχες πιάσει κουβέντα με ένα ζωντανό ανθρώπινο υποκείμενο που ανάσαινε. Υποκείμενο, όχι αντικείμενο, άρα δεν επιτρέπονταν οι αυταπάτες….Η εξυπνάδα είναι η μόνη ιδιότητα του ανθρώπου που δεν μπορεί να κρυφτεί και μόλις το βλέμμα σου στηλώθηκε στην ιλλιγγιώδη ομορφιά της, κατάλαβες ότι ήταν μια έξοχη γυναίκα, ένα από τα λαμπρότερα μυαλά που συνάντησες ποτέ”
Μιλάει για την διαδικασία της γραφής, της έμπνευσης και τον διαρκή αγώνα του γραφιά με τον κόσμο που κατοικεί μέσα στο μυαλό του. «Το γράψιμο ξεκινά μέσα στο σώμα σου, είναι η μουσική του σώματος, κι έστω και αν τα λόγια έχουν νόημα, η μουσική των λόγων βρίσκεται εκεί που αρχίζουν τα νοήματα. Κάθεσαι στο γραφείο σου για να καταγράψεις λόγια, μα στο μυαλό σου ακόμη περπατάς, περπατάς πάντα και ο,τι ακούς είναι ο ρυθμός της καρδιάς σου, ο ρυθμός του μυαλού σου».
Απαριθμεί μετακομίσεις, σημάδια σπιτιών, καταγραφή ζωής. Για όλους εμάς που έχουμε κάνει πολλές είναι σαν να βρισκόμαστε σε μία από αυτές τις κούτες, για εσάς που είστε πιο σταθεροί είναι ευκαιρία να ταξιδέψετε μαζί του.
Μιλά για το παρελθόν και το Τώρα «Δεν χωνεύεις τις παλιές καλές ημέρες. Οποτε πιάνεις τον εαυτό σου να παρασύρεται από την νοσταλγία, πενθώντας την απώλεια πραγμάτων που έκαναν τη ζωή σου καλύτερη από ότι είναι τώρα, του λες να σταματήσει και να σκεφτεί προσεκτικά, να κοιτάξει πίσω στο Τότε με την ίδια επιμέλεια που αφιερώνει στην εξέταση του Τώρα. Και τότε δεν περνά πολλή ώρα που καταλήγεις στο συμπέρασμα ότι είναι μικρή η διαφορά τους, ότι το Τότε και το Τώρα είναι στην ουσία τα ίδια»
Όλα αυτά τα στοιχεία που τον διαμορφώσαν σαν άνθρωπο, σαν προσωπικότητα, όσοι πέρασαν από την ζωή του, πλήρεις ή ανεπαρκείς συνετέλεσαν ώστε η αντίληψη του για το τι σημαίνει άνθρωπος να είναι πληρέστερη, για το πως ο κεραυνός, το ξαφνικό και μοιραίο χτυπά την στιγμή που δεν το περιμένεις.
Αυτοβιογραφώντας κλείνει μαζί μας μια πόρτα, ανοίγει μία καινούρια, μπαίνει στο Χειμώνα της ζωής του, με έναν τρόπο κάθε άλλο παρά μελό, μόνο ανθρώπινο και μεστό, σαν να ήταν η αφήγηση όποιου από εμάς, σαν να μαζεύουμε ιδέες πως θα καταγράφαμε τη δική μας ζωή, σε όποια εποχή και αν είναι σήμερα…
Διαβάστε τον, απολαύστε τον…
Γιατί σαν το βιβλίο, την υφή και μυρωδιά του δεν έχει…
Σας εύχομαι καλή ανάγνωση!
Paul Auster, Ημερολόγιο του Χειμώνα,
εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
υ.γ 1 Να έχουμε μια όμορφη, δημιουργική, όσο το δυνατόν ανέφελη χρονιά!
υ.γ 2 Μην ξεχνάτε, όπως λέει και ο συγγραφέας, το να φοβάσαι να πεθάνεις είναι σαν να φοβάσαι να έχεις ζήσει
υ.γ 3 Όπως είναι γραμμένο και στο μνήμα αγαπημένου γαλλοαμερικανού καλλιτέχνη “D’ ailleurs c’est toujours les autres qui meurent” – “Εξάλλου πάντα οι άλλοι είναι που πεθαίνουν”
υ.γ 4 Πολλά τα υστερόγραφα αλλά πολλή και η έμπνευση…Αγαπώ την γραφή του στο β΄ενικό…και τις τεράστιες προτάσεις του, ίδιες στη ροή με τον προφορικό λόγο…
υ.γ 5 Νέα Υόρκη…τι άλλο ως άκουσμα για τον Paul Auster?
