«Ακόμα και αν ξέρεις τι έχει κάνει ένας άνθρωπος στη ζωή του, δεν θα πει ότι ξέρεις τον ίδιο τον άνθρωπο»
Είναι κάποια βιβλία που μ αρέσει να τα ονομάζω «ενήλικα» Είναι συνήθως αυτά που χωρίς περίπλοκες λέξεις, με απλές αλλά δυνατές περιγραφές, καταφέρνουν να σε μεταφέρουν σε ένα συνήθως σκοτεινό περιβάλλον, βυθίζοντάς σε μέσα στο εγώ των ηρώων, και βγάζοντάς σε από αυτό ελάχιστα διαφορετικό άνθρωπο.
Ένα από αυτά είναι και το σημερινό μας, Έθιμα Ταφής.
Στη Βόρεια Ισλανδία το 1829 η Άγκνες Μάγκνουσντότιρ καταδικάζεται σε θάνατο για τη συμμετοχή της στη βίαιη δολοφονία του εραστή της. Με απόφαση του Νομαρχιακού Επιτρόπου περνάει τους τελευταίους μήνες της ζωής της στο αγρόκτημα του Νομαρχιακού Υπαλλήλου Γιον Γιονσον, στο ίδιο σπίτι με τη γυναίκα του και τις δύο του κόρες. Τρομοκρατημένη από την παρουσία μίας φόνισσας, η οικογένεια αποφεύγει κάθε επαφή με την Άγκνες. Μόνον ο Τότι, ο νεαρός ιεροδιάκονος εφημέριος, διορισμένος πνευματικός της, προσπαθεί να την στηρίξει και να την συντροφέψει ως το τέλος. Καθώς οι βδομάδες περνούν, η δύσκολη αγροτική ζωή αναγκάζει τα μέλη της οικογένειας να δουλέψουν πλάι με την Άγκνες. Η ιστορία της ξεδιπλώνεται σιγά σιγά και τόσο το ζευγάρι, όσο και οι δύο κόρες του, συνειδητοποιούν με φρίκη ότι η πραγματικότητα δεν είναι αυτή που νόμιζαν.
«Είπαν ότι πρέπει να πεθάνω. Είπαν ότι έκλεψα την ανάσα άλλων ανθρώπων και τώρα πρέπει κι αυτοί να κλέψουν τη δική μου. Φαντάζομαι, λοιπόν, πως είμαστε όλοι φλόγες κεριών που φέγγουν θαμπά, τρεμοσβήνουν στο σκοτάδι και στο φύσημα του αέρα, και μέσα στην ησυχία ακούω βήματα, βήματα τρομερά που έρχονται να με σβήσουν και να διώξουν τη ζωή μου μακριά από μένα σε μια γκρίζα τολύπα καπνού. Θα χαθώ, θα σκορπίσω στον αέρα και στη νύχτα. Θα μας σβήσουν όλους, τον έναν μετά τον άλλον, ώσπου να μείνει μόνο το δικό τους φως, και μ’ αυτό να βλέπουν τον εαυτό τους. Πού θα είμαι τότε εγώ;»
Καθώς το κουβάρι της ιστορίας ξετυλίγεται, μαθαίνουμε σιγά σιγά την ιστορία της Άγκνες και του φονικού. Παράλληλα αναπτύσσονται σχέσεις και δεσμοί, η τριβή και η αποδοχή ή η απόρριψη, η ανάγνωση των κινήτρων, που μοιάζει να ναι ποικίλης.
«Ο Νάταν δεν πίστευε στις αμαρτίες. Έλεγε πως είναι ακριβώς οι ατέλειες του χαρακτήρα που φτιάχνουν τον άνθρωπο. Ακόμα και η φύση αψηφά τους ίδιους τους κανόνες της για χάρη της ομορφιάς, έλεγε. Για χάρη της δημιουργίας. Για να κρατήσει το αίμα της ζεστό.
Η εναλλαγή της αφήγησης από τριτοπρόσωπη σε πρωτοπρόσωπη, η αναφορά σε υπηρεσιακά έγγραφα και παραδοσιακά τραγούδια μας μεταφέρει σαν να είμασταν εκεί, στο παγωμένο χωριό της Ισλανδίας, μέσα στην τραγωδία, σχεδόν ταυτισμένοι, παρακολουθώντας τις τελευταίες στιγμές αυτού του προσώπου που υπήρξε η τελευταία καταδικασμένη σε θάνατο που εκτελέστηκε στην Ισλανδία
«Οι μόνες φόνισσες που ήξερε η Μαργκρέτ ήταν οι γυναίκες των θρύλων. Αλλά κι αυτές δεν σκότωναν με τα χέρια τους. Σκότωναν με τα λόγια τους».
Βραβευμένη με το Indie για πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς (2014) και υποψήφια για σωρεία άλλων διακρίσεων, η αυστραλή Χάνα Κεντ μελέτησε ιστορικά στοιχεία και αρχεία τα οποία παρατίθενται ως τίτλοι των δεκατριών κεφαλαίων του βιβλίου, και για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ιστορικότητα και ακρίβεια των χαρακτήρων της αναφέρει και η ίδια στον πρόλογο «Η υψηλή λογοτεχνική υπόσταση των χαρακτήρων είναι ιστορικά ακριβής»
Και επειδή είναι τέτοιες οι μέρες που η απόδραση είναι ανάγκη αλλά και η παρουσία ευθύνη και δικαίωμα, αφήστε να ταξιδέψετε με τις σελίδες του βιβλίου αυτού, μακριά, στην παγωμένη Ισλανδία, σαν να είστε εκεί και να μαθαίνετε νέα ονόματα, χρώματα, άλλο φως και άλλο σκοτάδι. Πλάστε τα από την αρχή με την φαντασία σας.
Γιατί σαν το βιβλίο, την υφή και μυρωδιά του δεν έχει…
Σας εύχομαι καλή ανάγνωση!
Έθιμα Ταφής, Hannah Kent, εκδόσεις Ίκαρος.
υ.γ 1 Μετά επιστρέψτε στην πραγματικότητα, και ψηφίστε….Θα έχετε γίνει λίγο πιο διαφορετικοί άνθρωποι. Γιατί, ό,τι και να λένε, η τέχνη μας αλλάζει!
υ.γ 2 Αγαπώ τον ήχο, την εικόνα, Ισλανδία…Απολαυστε μαζί μου με όση παιδικότητα μας έχει μείνει…
