Θυμός!
Ένα συναίσθημα τόσο γνωστό και οικείο στα παιδιά και σε όλους τους ανθρώπους, αλλά ταυτόχρονα τόσο δύσκολο ως προς την κατανόηση και τη διαχείρησή του. Όσοι ασχολούνται με παιδιά μπορούν εύκολα να καταλάβουν ότι πολύ συχνά μπερδεύουν την έννοια του θυμού με την έννοια της επιθετικής συμπεριφοράς. Εμείς λοιπόν ως γηρεότερα όντα, καλούμαστε να διευκρινήσουμε ότι αυτές οι δύο έννοιες δεν έχουν κοινά. Πώς όμως θα μπορέσουμε να το κάνουμε αυτό; Μία τεχνική με την οποία μπορούμε να οπτικοποιήσουμε το θυμό και να βοηθήσουμε το παιδί να τον καταλάβει λίγο καλύτερα, και μ΄αυτό το τρόπο, γιατί όχι, να αποφύγει και λάθη του μέλλοντος, είναι η τεχνική των θυμωμένων μπαλονιών. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτή την τεχνική από την ηλικία των 4 ετών και πάνω, με δύο βασικές προϋποθέσεις: να έχουμε μιλήσει νωρίτερα με τα παιδιά μας για τα συναισθήματα και να έχουν την δυνατότητα τα παιδιά να χρησιμοποιήσουν την γλώσσα σε τέτοιο επίπεδο, ώστε να μπορούν να επικοινωνήσουν και να συνενοηθούν με έναν ενήλικα. Είναι καλό να την επαναλαμβάνουμε ανα τακτά χρονικά διαστήματα για να υπενθυμίζουμε στο παιδί τα συναισθήματα που μπορεί να προκαλέσει ο θυμός αλλά και τις συνέπειές του στις περιπτώσεις που τον διαχειριζόμαστε λάθος.
Εκτός από τις διαφορές της επιθετικότητας και του θυμού, με αυτή τη τεχνική το παιδί θα μπορέσει να καταλάβει τις συνέπειες που έχει κάποιος όταν δεν εξωτερικεύει το θυμό του, θα μπορέσει να κατανοήσει πως μπορεί να νιώθει ο άλλος όταν γινόμαστε επιθετικοί λόγω του θυμού αλλά και να δεχτεί ότι ο θυμός είναι ένα συναίσθημα που όλοι μπορούμε να νιώσουμε και είναι αποδεκτό. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν…
Φουσκώνουμε με το παιδί ένα μπαλόνι και το δένουμε (το κάνουμε ειτε μόνοι μας ειτε το ίδιο το παιδί.)Εξηγούμε ότι το μπαλόνι είναι το σώμα μας και ο αέρας είναι ο θυμός. Δίνουμε το μπαλόνι στο παιδί να το επεξεργαστεί και το ρωτάμε αν μπορεί να σκεφτεί με ποιό τρόπο μπορεί να βγει ο αέρας από το μπαλόνι και εαν μπορεί να κατανοήσει τι θα γινόταν σε περίπτωση που αυτός ο θυμός έπιανε όλο το χώρο μέσα στο μυαλό του. Στη συνέχεια, δίνουμε μια καρφίτσα στο παιδί και του ζητάμε να σκάσει το μπαλόνι. Εκμεταλλευόμαστε τον στιγμιαίο φόβο του παιδιού και του εξηγούμε ότι κάπως έτσι νιώθει και κάποιος όταν δέχεται την επιθετική μας συμπεριφορά που προέρχεται από το θυμό που νιώθουμε. Ρωτάμε εαν αυτός ήταν ο καλύτερος τρόπος για να εξωτερικευτεί ο θυμός και γιατί. Τέλος, προσπαθούμε να εξηγήσουμε στο παιδί ότι το σκάσιμο του μπαλονιού θα ήταν μια επιθετική συμπεριφορά.
Στη συνέχεια φουσκώνουμε ένα δεύτερο μπαλόνι αλλά δεν το δένουμε, το δίνουμε στο παιδί και του ζητάμε να αφήσει λίγο αέρα και να ξανά κρατήσει σφιχτά τις άκρες. Ρωτάμε το παιδί τι παρατηρεί στο μπαλόνι (επικεντρωνόμαστε στην αλλαγή του μεγέθους του και στο οτι δεν χρειάστηκε να το σκάσουμε και κανένας γύρω δεν αντέδρασε σε αυτή την ενέργεια).Μετά ζητάμε από το παιδί να αφήσει σιγά σιγά όλο τον αέρα.
Αφού τα κάνουμε όλα αυτά, συζητάμε με το παιδί για το τι του έκανε εντύπωση. Του εξηγούμε ότι αν κρατάμε τον θυμό μας και δεν τον εκφράζουμε με κάποιο ήρεμο τρόπο, θα εκραγούμε κι εμείς όπως έκανε το πρώτο μπαλόνι, και θα τρομάξουμε και τους ανθρώπους γύρω μας, όπως πάθαμε κι εμείς. Εαν όμως εκφράζουμε τον θυμό μας με έναν ήρεμο τρόπο τότε εμείς θα είμαστε ήρεμοι και οι υπόλοιποι δεν θα αντιδράσουν αρνητικά. Αυτή ήταν μια απλή αλλά πολύ χρήσιμη τακτική για να μπορέσουν τα παιδιά μας να κατανοήσουν κάποια πράγματα σχετικά με αυτό το συναίσθημα, και να εκφράσουν μέσω της βιωματικής μάθησης αυτά που μπορεί να νιώθουν ή να δυσκολεύονται να αντιληφθούν. Καλή τύχη!
Tip:Εαν κάποιος θέλει να δώσει συνέχεια σε αυτή τη τεχνική, μπορεί να ζητήσει από το παιδί να γράψει σε κάθε ένα μπαλόνι (με τη βοήθεια του γονέα) κάτι που τον θυμώνει. Στη συνέχεια θα ζητηθεί από το παιδί να φουσκώσει τα μπαλόνια ανάλογα με το πόσο θυμώνει με κάθε αιτία ξεχωριστά. Τέλος, θα ζητήσει από το παιδί να εξηγήσει με ποιό τρόπο είναι καλύτερο να εκφραστεί αυτός ο θυμός και να το κάνουν πράξη.